"Powiedz mi, a zapomnę,

pokaż – a zapamiętam,

pozwól mi działać, a zrozumiem!”

Konfucjusz

Dzieci przedszkolne charakteryzuje naturalna ciekawość tego, co je otacza. Uczą się przez działanie, zbierając swoje doświadczenia „ręka, sercem i głową”. Najlepszym sposobem zaspokojenia naturalnej ciekawości dzieci są zabawy badawcze i eksperymenty o charakterze badawczym. Chociaż niektóre eksperymenty wydają się trudne, bo związane z dziedzinami, takimi jak fizyka lub chemia, to dają dziecku okazję do odkrywania i zgłębiania fascynującego świata przyrody i techniki.

Od października 2017 r. w Przedszkolu Publicznym w Połańcu rozpoczęła się realizacja projektu pt. „Przedszkolak badaczem i odkrywcą” oraz planu rocznego pod hasłem: „Badam, doświadczam, eksperymentuję”. Istotą projektu jest wprowadzenie nowoczesnych metod zabawowych twórczych w przedszkolu z elementami eksperymentowania, badania, odkrywania, doświadczania i przeżywania. Największą jednak zaletą projektu jest rozwijanie u dzieci ciekawości otaczającym światem przyrody oraz rozwijanie poczucia własnej wartości i wiary we własne możliwości. Proponowane przez nauczycieli zabawy badawcze pomagają rozwijać samodzielność, myślenie praktyczne i kreatywne, spostrzegawczość, koncentrację uwagi oraz umiejętność pracy w grupie. Założenia projektu pozostają w zgodzie z celami wychowania przedszkolnego zawartego w podstawie programowej.

W zaplanowanych działaniach biorą udział nauczyciele, dzieci 3, 4, 5, 6 – letnie, rodzice oraz całe środowisko przedszkolne. Projekt zakończy się w czerwcu 2018 r.

W ostatnim czasie Mali badacze mieli okazję przeprowadzać doświadczenia i eksperymenty z powietrzem i wiatrem. Na wstępie nauczyciele zapoznali dzieci z żywiołem, jakim jest powietrze. Przedszkolaki słuchały literatury dziecięcej np. L. J. Kern „Piotruś i powietrze”, „Jak Piotruś chciał być powietrzem”. Ułatwiło to przedstawienie dzieciom praktycznego wykorzystania powietrza przez człowieka. Wszyscy chętnie słuchali ciekawostek: „Dlaczego samoloty mają skrzydła?”, „Dlaczego balony unoszą się na ogrzanym powietrzu?” itp. Następnie dzieci z dużym zainteresowaniem i w skupieniu, pod czujnym okiem nauczycieli wykonały wiele doświadczeń, które pozwoliły odkryć niektóre właściwości powietrza. Sprawdzały „Gdzie jest powietrze?” oraz „Czy powietrze coś waży?”, odtwarzały dźwięki wiatru z użyciem różnego rodzaju pustych butelek. Same wprowadzały w ruch lekkie przedmioty (piórka, chusteczki, piłeczki, kawałki bibuły) dmuchając na nie. Dużo radości sprawiła dzieciom zabawa „Balony odrzutowe” – puszczanie nadmuchanych ale nie zawiązanych balonów. Obserwowały jak powietrze wylatuje z balonów i powoduje ich ruch. Mali badacze próbowali również napompować balon przy pomocy butelki i ciepłej wody. Podczas wykonywania doświadczeń pomocne okazały się urządzenia elektryczne: wiatrak i suszarka do włosów. Dzięki nim dzieci zaobserwowały, że podmuch powoduje przesunięcie lekkich przedmiotów jak pióro czy piłeczka pingpongowa.

Po zdobyciu wiedzy na temat powietrza i przeprowadzeniu doświadczeń nadszedł czas na wykonanie pracy plastycznej. Z różnorodnych materiałów powstały piękne i kolorowe latawce oraz wiatraczki. Zanim wzbogaciły one przedszkolną galerię prac, dzieci zabrały wiatraczki i latawce do ogrodu przedszkolnego, aby sprawdzić jak podmuch wiatru wprawia je w ruch.

Przeprowadzone zabawy badawcze i doświadczenia z powietrzem i wiatrem poszerzyły zakres wiedzy oraz wzbogaciły wyobraźnię przedszkolaków. Postawienie dzieci w roli badacza, eksperymentatora okazało się wspaniałą zabawą, dostarczając im wielu nowych doznań, wrażeń, emocji i radości a jednocześnie sprawiło, że uczyły się odkrywając to, co nieznane i fascynujące. W najbliższym czasie kolejnym wyzwaniem dla „przedszkolnych badaczy” będą zabawy i doświadczenia sprawdzające działanie magnesu oraz poznanie, co to jest energia i jak powstaje.

Monika Szywała